କାଲିଫର୍ଣ୍ଣିଆ, ଆମେରିକା – ଉନ୍ନତ ଗବେଷଣା ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରଚାର ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଆମେରିକୀୟ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ସଂଘ (American Association for the Advancement of Science – AAAS) ପକ୍ଷରୁ ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସ ଉପରେ ଗବେଷକମାନଙ୍କର ସଚେତନତା ଉପରେ ଏକ ବ୍ୟାପକ ସର୍ବେକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି। ଏହି ସର୍ବେକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳ ଜୁଲାଇ ୧୬, ୨୦୨୫, ସକାଳ ୯:୦୦ ରେ କରେଣ୍ଟ ଆୱାରେନେସ୍ ପୋର୍ଟାଲ (Current Awareness Portal) ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି। ଏହି ସର୍ବେକ୍ଷଣ ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସର ବ୍ୟବହାର, ଉପକାରିତା ଏବଂ ଗବେଷକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହାର ଗ୍ରହଣୀୟତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଛି।
ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସ କ’ଣ?
ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସ, ଯାହାକୁ “ଓପନ୍ ଲାଇସେନ୍ସ” ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ଏକ ପ୍ରକାର ଆଇନଗତ ଅନୁମତି ଯାହା କୌଣସି ସୃଜନଶୀଳ କାର୍ଯ୍ୟର ବ୍ୟବହାର, ବଣ୍ଟନ ଏବଂ ପୁନଃବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦେଇଥାଏ। ଏହି ଲାଇସେନ୍ସଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ କପିରାଇଟ୍ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କଟକଣାକୁ କୋହଳ କରିଥାଏ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଗବେଷଣା, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ ଉନ୍ନତମାନର ସୂଚନା ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଥାଏ। କ୍ରିଏଟିଭ୍ କମନ୍ସ (Creative Commons) ଏହି ପ୍ରକାର ଲାଇସେନ୍ସର ଏକ ଲୋକପ୍ରିୟ ଉଦାହରଣ।
ସର୍ବେକ୍ଷଣର ମୁଖ୍ୟ ଫଳାଫଳ:
AAAS ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଏହି ସର୍ବେକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଗବେଷକମାନେ ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସର ଗୁରୁତ୍ୱ ବୁଝନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ପ୍ରୟୋଗରେ କିଛି ଚାଲେଞ୍ଜ୍ ରହିଛି।
- ସଚେତନତା: ଅଧିକାଂଶ ଗବେଷକ ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସ ଉପରେ ଅବଗତ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହାର ଉପକାରିତାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରନ୍ତି। ସେମାନେ ଅନ୍ୟ ଗବେଷକମାନଙ୍କ ସହିତ ସେମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ସହଜରେ ବାଣ୍ଟିବା ଏବଂ ପୁନଃବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଉତ୍ତମ ମାଧ୍ୟମ ବୋଲି ମନେ କରନ୍ତି।
- ଗ୍ରହଣୀୟତା: ଅନେକ ଗବେଷକ ସେମାନଙ୍କର ଗବେଷଣା ପତ୍ର, ଡାଟା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଫଳାଫଳ ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସ ଅଧୀନରେ ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ। ଏହା ବିଜ୍ଞାନର ପ୍ରଗତିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାରେ ଏବଂ ଗବେଷଣାର ଦୃଶ୍ୟମାନତା ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
- ଚାଲେଞ୍ଜ୍: ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସର ବ୍ୟବହାର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କିଛି ପ୍ରଶ୍ନ ଏବଂ ଦ୍ୱିଧା ମଧ୍ୟ ଗବେଷକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି। ଏଥିରେ ଲାଇସେନ୍ସର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର, ସେଗୁଡ଼ିକର ଠିକ୍ ବ୍ୟବହାର, କପିରାଇଟ୍ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ କାରଣ ଆଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। କେତେକଙ୍କ ମତରେ, ସେମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟର ମୌଳିକତାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟର ଠିକ୍ ଶ୍ରେୟ ପାଇବା ଉପରେ ସେମାନେ ଚିନ୍ତିତ।
- ପ୍ରୋତ୍ସାହନର ଆବଶ୍ୟକତା: ସର୍ବେକ୍ଷଣରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସର ବ୍ୟବହାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ଗବେଷକମାନଙ୍କୁ ଏ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ପ୍ରଭାବ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତ:
ଏହି ସର୍ବେକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳ ବିଜ୍ଞାନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହା ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସକୁ ଅଧିକ ସଫଳ ଭାବରେ ପ୍ରଚାର ଏବଂ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ପ୍ରଦାନ କରେ। AAAS ଏହି ଫଳାଫଳକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଗବେଷକମାନଙ୍କୁ ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅଧିକ ସଚେତନ କରିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସନ୍ଦେହ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି।
ଖୋଲା ଲାଇସେନ୍ସର ବ୍ୟାପକ ବ୍ୟବହାର ବିଜ୍ଞାନକୁ ଅଧିକ ପ୍ରବେଶଯୋଗ୍ୟ, ସହଯୋଗୀ ଏବଂ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଏହା ନୂତନ ଆବିଷ୍କାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ସମାଜର ସାମଗ୍ରିକ ଉନ୍ନତିରେ ସହାୟକ ହେବ। AAAS ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏହି ସର୍ବେକ୍ଷଣ ଏ ଦିଗରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହେଉଛି।
ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ଅଧିକ ବିବରଣୀ ପାଇଁ, କରେଣ୍ଟ ଆୱାରେନେସ୍ ପୋର୍ଟାଲ୍ (https://current.ndl.go.jp/car/255495) ରେ ପ୍ରକାଶିତ ରିପୋର୍ଟକୁ ପଢ଼ିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରାଯାଉଛି।
米国科学振興協会（AAAS）、オープンライセンスに対する研究者の意識調査の結果を公表
AI ଖବର ପ୍ରଦାନ କରିଛି।
ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ Google Gemini ରୁ ଉତ୍ପାଦିତ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଛି:
2025-07-16 09:00 ରେ, ‘米国科学振興協会（AAAS）、オープンライセンスに対する研究者の意識調査の結果を公表’ カレントアウェアネス・ポータル ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହିତ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖ ଲେଖନ୍ତୁ। ଦୟାକରି ଓଡ଼ିଆରେ ଉତ୍ତର ଦିଅନ୍ତୁ।