SURF: ପୃଥିବୀ ତଳେ ଲୁକ୍କାୟିତ ଏକ ବିଜ୍ଞାନ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ!
ବନ୍ଧୁମାନେ, କେବେ ଭାବିଛ କି, ଆମେ ଯେଉଁ ପୃଥିବୀ ଉପରେ ଠିଆ ହୋଇଛୁ, ତା’ ତଳେ ବି କିଛି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଜାଗା ଲୁଚି ରହିଛି? ଆଜି ଆମେ ଯାହା ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଯାଉଛୁ, ତାହା ଏକ ଏମିତି ହିଁ ଜାଗା – ଏକ ଭୂତଳ ପ୍ରయోగଶାଳା, ଯାହାର ନାମ ହେଉଛି SURF (Sanford Underground Research Facility)। ଏହି ଜାଗା ବିଷୟରେ ଫର୍ମି ଲ୍ୟାବ୍ (Fermi National Accelerator Laboratory) ତା’ର ଏକ ନୂଆ ଲେଖାରେ କହିଛି, ଯାହାର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଆମ ବିଶ୍ୱର ଗଭୀର ରହସ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚନ କରିବା।
SURF କ’ଣ?
ସହଜ ଭାଷାରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, SURF ହେଉଛି ଏକ ବିଶାଳ ଭୂତଳ ଅନୁସନ୍ଧାନ କେନ୍ଦ୍ର। ଏହା ଏକ ପୂର୍ବତନ ସୁନା ଖଣି ଭିତରେ ତିଆରି ହୋଇଛି। କଳ୍ପନା କରନ୍ତୁ, ଏକ ମାଉଣ୍ଟେନ ଉପରେ ତୋଳା ଯାଇଥିବା ଘର ଭଳି ନୁହେଁ, ଏହା ପୃଥିବୀର ବହୁତ ତଳେ, ଅନେକ ମାଇଲ୍ ତଳେ ଅବସ୍ଥିତ।
ଏଠାରେ କ’ଣ କରାଯାଏ?
SURF ରେ ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଓ ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ଜିନିଷକୁ ବୁଝିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି। କିଛି ମୁଖ୍ୟ କାମ ଏଠାରେ ହୁଏ:
-
ଅନ୍ଧକାର ପଦାର୍ଥ (Dark Matter) ଅନୁସନ୍ଧାନ: ଆମେ ଯାହା ସବୁ ଦେଖୁ, ଯେପରିକି ତାରା, ଗ୍ରହ, ଆମେ ନିଜେ – ଏସବୁ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ବହୁତ କ୍ଷୁଦ୍ରାଂଶ ମାତ୍ର। ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ଅଧିକାଂଶ ଅଂଶ ଏପରି କିଛି ଜିନିଷ ଦ୍ୱାରା ଗଠିତ, ଯାହାକୁ ଆମେ ଦେଖିପାରୁନାହିଁ, ଛୁଇଁପାରୁନାହିଁ, ବା ତା’ ସହିତ କୌଣସି ପ୍ରକାର ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରୁନାହିଁ। ଏହାକୁ କୁହାଯାଏ ‘ଅନ୍ଧକାର ପଦାର୍ଥ’। SURF ରେ ଥିବା ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ଏହି ଅନ୍ଧକାର ପଦାର୍ଥକୁ ଠାବ କରିବା ପାଇଁ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
-
ନିଉଟ୍ରିନୋ (Neutrino) ଅନୁସନ୍ଧାନ: ନିଉଟ୍ରିନୋ ହେଉଛି ଅତି କ୍ଷୁଦ୍ର, ଅଦୃଶ୍ୟ କଣିକା, ଯାହା ସର୍ବଦା ଆମ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଅତିକ୍ରମ କରିଥାଏ। ସେମାନେ ସୂର୍ଯ୍ୟ, ବିସ୍ଫୋରଣ ହେଉଥିବା ତାରା, ଏବଂ ଏପରିକି ପୃଥିବୀର କେନ୍ଦ୍ରରୁ ବି ଆସନ୍ତି। SURF ରେ ଥିବା ବିଶାଳ ଡିଟେକ୍ଟରଗୁଡ଼ିକ ଏହି ନିଉଟ୍ରିନୋମାନଙ୍କୁ ଧରିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ପାଇଁ ତିଆରି ହୋଇଛି।
-
ବିଶ୍ୱର ଉତ୍ପତ୍ତି ଓ ବିକାଶ: ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏଠାରେ ବଡ଼ ବିସ୍ଫୋରଣ (Big Bang) ପରେ ବିଶ୍ୱ କିପରି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା, ତାରା ଓ ଗ୍ରହମାନେ କିପରି ତିଆରି ହୋଇଥିଲେ, ଏବଂ ଆମ ବିଶ୍ୱର ଭବିଷ୍ୟତ କ’ଣ ହେବ – ଏହିସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଖୋଜନ୍ତି।
SURF କାହିଁକି ଅନନ୍ୟ?
SURF ଉପରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ପୃଥିବୀର ତଳେ ଥିବାର କିଛି ବିଶେଷ କାରଣ ଅଛି:
-
କୋସମିକ ରଶ୍ମି (Cosmic Rays) ଠାରୁ ସୁରକ୍ଷା: ପୃଥିବୀ ଉପରେ ଆମେ ସର୍ବଦା କୋସମିକ ରଶ୍ମିରେ ଆଘାତପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଉ, ଯାହା ଆମ ବିଜ୍ଞାନ ପରୀକ୍ଷାଗୁଡ଼ିକରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରେ। କିନ୍ତୁ SURF ପୃଥିବୀର ଏତେ ତଳେ ଅଛି ଯେ, ପୃଥିବୀର ଶୈଳ ଓ ମୃତ୍ତିକା ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଢାଲ ଭଳି କାମ କରି, ଏହି କୋସମିକ ରଶ୍ମିକୁ ଅଟକାଇ ଦିଏ। ଫଳରେ, ଅତି ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଯନ୍ତ୍ରପାତିଗୁଡ଼ିକ ବାହ୍ୟ ପ୍ରଭାବରୁ ମୁକ୍ତ ରହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରନ୍ତି।
-
ନିରବିଲୀ ବାତାବରଣ: ତଳେ ଥିବା ଯୋଗୁଁ, ଏଠାରେ ଶବ୍ଦ, କମ୍ପନ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବାହ୍ୟ କାରକର ପ୍ରଭାବ ବହୁତ କମ୍ ଥାଏ। ଏହା ଅତି ସୂକ୍ଷ୍ମ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ।
ଏହା କିପରି ଆମକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରେ?
SURF ରେ ହେଉଥିବା ଅନୁସନ୍ଧାନଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କ ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହି ଅନୁସନ୍ଧାନଗୁଡ଼ିକ ଆମକୁ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ବିଷୟରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ବୁଝିବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରେ, ଯାହା ଆମର ଜ୍ଞାନର ପରିସୀମାକୁ ବଢ଼ାଇଥାଏ। ଆପଣ କେବେ ଭାବିଛ କି, ସେହି ଛୋଟ କଣିକାମାନେ କିପରି ବିଶ୍ୱକୁ ତିଆରି କରିଛନ୍ତି? SURF ତା’ର ଉତ୍ତର ଖୋଜିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ:
ଯେଉଁ ପିଲାମାନେ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହୀ, ସେମାନେ SURF ଭଳି ଜାଗାଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ଉଚିତ୍। ଏଠାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ସତ୍ୟର ଅନ୍ୱେଷକ। ସେମାନେ ଛୋଟ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରନ୍ତି। ଆପଣମାନେ ମଧ୍ୟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏପରି ମହାନ ଅନୁସନ୍ଧାନର ଅଂଶୀଦାର ହୋଇପାରନ୍ତି।
- ଶିଖନ୍ତୁ: ବିଜ୍ଞାନ, ଗଣିତ, ଏବଂ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ।
- ପ୍ରଶ୍ନ କରନ୍ତୁ: ବୁଝିପାରୁନଥିବା କିମ୍ବା ଜାଣିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ହେଉଥିବା ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ପ୍ରଶ୍ନ କରିବାକୁ କେବେ ଭୟ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।
- ଖୋଜ: SURF ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରୟୋଗଶାଳା ବିଷୟରେ ଅନଲାଇନରେ ଅଧିକ ଖବର ଖୋଜନ୍ତୁ।
SURF ହେଉଛି ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଜାଗା, ଯାହା ଆମ ବିଶ୍ୱର ଗଭୀର ରହସ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚନ ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ। ଆଶା କରୁଛୁ, ଏହି ଲେଖା ଆପଣଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆହୁରି ଅଧିକ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ!
Stepping into SURF, the underground lab, and the fabric of our universe
ଏଆଇ ସମ୍ବାଦ ଦେଇଛି।
Google Gemini ରୁ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି:
2025-06-27 22:04 ରେ, Fermi National Accelerator Laboratory ‘Stepping into SURF, the underground lab, and the fabric of our universe’ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖା ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ। ଦୟାକରି କେବଳ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।