ପ୍ରକୃତି କେବେ କେବେ ଆମକୁ କାମୁଡ଼ିଦିଏ: ଏକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ
ହାର୍ଭାର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ତା’ର ୨୦୨୫ ଜୁଲାଇ ୮ ତାରିଖର ଏକ ଲେଖାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା କହିଛନ୍ତି: “ପ୍ରକୃତି ପ୍ରତି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ସମ୍ମାନ ରଖନ୍ତୁ, କାରଣ ସେ କେବେ କେବେ କାମୁଡ଼ିଦିଏ।” ଏହି ଲେଖାଟି ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ, ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହୀ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଉତ୍ତମ ବାର୍ତ୍ତା। ଆସନ୍ତୁ, ଏହି ବିଷୟକୁ ଆମେ ସରଳ ଭାବରେ ବୁଝିବା ଏବଂ ଏଥିରୁ କିଛି ଶିଖିବା।
ପ୍ରକୃତି କାମୁଡ଼ିବା କ’ଣ?
ଯେତେବେଳେ ଆମେ “ପ୍ରକୃତି କାମୁଡ଼ିବା” ଶୁଣୁ, ଆମେ ସିଧାସଳଖ ଏକ ଜନ୍ତୁର କାମୁଡ଼ିବା କଥା ଭାବୁ। ମାତ୍ର ଏହାର ଅର୍ଥ ବହୁତ ବ୍ୟାପକ। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ପ୍ରକୃତିର କିଛି ଅଂଶ, କିଛି ଜୀବ, କିମ୍ବା କିଛି ପରିସ୍ଥିତି ଆମକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇପାରେ। ଏହା କେବଳ ବାଘ, ସାପ କିମ୍ବା ମକର ଏମାନଙ୍କ କାମୁଡ଼ିବା ନୁହେଁ, ଏହା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ଷତିକାରକ ପ୍ରଭାବକୁ ମଧ୍ୟ ବୁଝାଏ।
ପିଲାଏ, ତୁମେମାନେ କ’ଣ ଜାଣିବା ଉଚିତ୍?
- ପ୍ରକୃତି ଏକ ସୁନ୍ଦର ଘର: ଆମ ପୃଥିବୀ ହେଉଛି ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ଘର। ଏଠାରେ ନଦୀ, ପାହାଡ଼, ଜଙ୍ଗଲ, ସମୁଦ୍ର ଏବଂ ଅସଂଖ୍ୟ ଜୀବଜନ୍ତୁ ଅଛନ୍ତି। ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ଏକ ସୁନ୍ଦର ସନ୍ତୁଳନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି।
- ସବୁ ଜୀବ ଏକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଅଛନ୍ତି: ପ୍ରକୃତିରେ ଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜୀବ, ତାହା ବଡ଼ ହେଉ ବା ଛୋଟ, ସେମାନଙ୍କର ନିଜର କାମ ଅଛି। କେହି କାହାର ଶିକାର ହୁଏ, କେହି ଅନ୍ୟର ଖାଦ୍ୟ ବାବଦରେ କାମ କରେ। ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ଏକ ଶୃଙ୍ଖଳା ବା କ୍ରମରେ ଅଛନ୍ତି।
- କିଛି ଜୀବଙ୍କୁ ଦୂରରେ ରହିବା ଭଲ: କିଛି ଜନ୍ତୁ, ଯେପରିକି ସାପ, ବିଛା, କିମ୍ବା କିଛି ମାଛି, ଏମାନଙ୍କର କାମୁଡ଼ିବା ବା ରାଗିବା ଆମ ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ହୋଇପାରେ। ତେଣୁ, ଏମାନଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ ଦୂରରେ ରହିବା, ସେମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ତେଜିତ ନକରିବା ଉଚିତ୍।
- ସବୁ ବେଳେ ସାବଧାନ ରହିବା: ଜଙ୍ଗଲରେ ବା ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ବୁଲିବା ବେଳେ ଆମକୁ ସବୁ ବେଳେ ସାବଧାନ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ। କେଉଁଠି କ’ଣ ଅଛି ତା’ର ଧାରଣା ରଖିବା ଉଚିତ୍। ଘାସରେ ଥିବା ସାପ, ପଥର ତଳେ ଥିବା ବିଛା, କିମ୍ବା କୋଳି ଗଛରେ ଥିବା କଣା ମଧ୍ୟ ଆମର କ୍ଷତି କରିପାରେ।
ଛାତ୍ରମାନେ କ’ଣ ଶିଖିପାରିବେ?
- ବିଜ୍ଞାନର ଅନୁସନ୍ଧାନ: ପ୍ରକୃତିର କାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ବୁଝିବା ହେଉଛି ବିଜ୍ଞାନ। ଏହି ଲେଖାଟି ଆମକୁ ପ୍ରକୃତିର କଠୋର ସତ୍ୟକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ କହୁଛି। କାହିଁକି କିଛି ଜୀବ ଏତେ ବିଷଧର? କାହିଁକି ଏମାନେ କାମୁଡ଼ନ୍ତି? ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଖୋଜିବା ଏକ ରୋମାଞ୍ଚକର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଯାତ୍ରା।
- ପରିସ୍ଥିତି ବିଜ୍ଞାନ (Ecology): ଏହା ହେଉଛି ପ୍ରକୃତିର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାଖା। ଏଥିରେ ଆମେ ଶିଖୁ ଯେ କିପରି ଜୀବଜନ୍ତୁ ପରସ୍ପର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି ଏବଂ ଏହି ସମ୍ପର୍କ କିପରି ସନ୍ତୁଳିତ ରହିଛି। ଯେତେବେଳେ ଏହି ସନ୍ତୁଳନ ବିଗିଡ଼ିଯାଏ, ସେତେବେଳେ ପ୍ରକୃତି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଖାଏ।
- ଜୀବ ବିଜ୍ଞାନ (Biology): ବିଭିନ୍ନ ଜୀବଙ୍କର ଶାରୀରିକ ଗଠନ, ସେମାନଙ୍କର ଖାଦ୍ୟ, ବାସସ୍ଥାନ ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ବାବଦରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବାକୁ ଜୀବ ବିଜ୍ଞାନ କୁହାଯାଏ। ବିଷଧର ଜନ୍ତୁମାନଙ୍କର ବିଷ କିପରି କାମ କରେ ତାହା ମଧ୍ୟ ଏହାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
- ସୁରକ୍ଷା ଓ ସଚେତନତା: ବିଜ୍ଞାନ ଆମକୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଶିଖାଏ କିପରି ଆମେ ନିଜକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିପାରୁ। କୌଣସି ବିପଦକୁ ଚିହ୍ନିବା, ତା’ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଏବଂ ସଠିକ୍ ସମୟରେ ଉପଚାର ନେବା, ଏସବୁ ବିଜ୍ଞାନର ଅଙ୍ଗ।
ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ ହେବା ପାଇଁ କ’ଣ କରିବେ?
- ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରନ୍ତୁ: ଏହି ଲେଖାଟି ପଢ଼ିବା ପରେ ଆପଣଙ୍କ ମନରେ କ’ଣ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସୁଛି? ସେହି ପ୍ରଶ୍ନ ଗୁଡ଼ିକର ଉତ୍ତର ଖୋଜିବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତୁ।
- ପୁସ୍ତକାଳୟକୁ ଯାଆନ୍ତୁ: ଜୀବ ବିଜ୍ଞାନ, ପରିସ୍ଥିତି ବିଜ୍ଞାନ ଉପରେ ଅନେକ ବହି ଉପଲବ୍ଧ। ସେଗୁଡ଼ିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ।
- ଡ଼କ୍ୟୁମେଣ୍ଟାରୀ ଦେଖନ୍ତୁ: ପ୍ରକୃତି ଉପରେ ନିର୍ମିତ ଡ଼କ୍ୟୁମେଣ୍ଟାରୀ ଗୁଡ଼ିକ ଆପଣଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ବଢ଼ାଇବ।
- ପ୍ରକୃତିକୁ ନିକଟରୁ ଦେଖନ୍ତୁ (ସୁରକ୍ଷିତ ଭାବେ): ଯଦି ସମ୍ଭବ ହୁଏ, ଏକ ଉଦ୍ୟାନ ବା ପାର୍କକୁ ଯାଆନ୍ତୁ। ସେଠାରେ ଥିବା ଉଦ୍ଭିଦ ଏବଂ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରନ୍ତୁ। ମାତ୍ର କୌଣସି ଜୀବକୁ ହଇରାଣ କରିବେ ନାହିଁ।
- ବିଜ୍ଞାନ ମେଳା ଏବଂ କର୍ମଶାଳାରେ ଯୋଗ ଦିଅନ୍ତୁ: ଏହା ଆପଣଙ୍କ ଜ୍ଞାନକୁ ଅଧିକ ବଢ଼ାଇବ ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ସୃଷ୍ଟି କରିବ।
ଶେଷ କଥା:
ହାର୍ଭାର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଏହି ଲେଖାଟି ଆମକୁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶିକ୍ଷା ଦେଇଛି। ପ୍ରକୃତି ସୁନ୍ଦର ହେଲେ ମଧ୍ୟ, ଏହା ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ଆମକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ଉଚିତ୍। ବିଜ୍ଞାନର ଆଲୋକରେ ଆମେ ପ୍ରକୃତିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିପାରିବା ଏବଂ ସୁରକ୍ଷିତ ଭାବେ ଏହା ସହିତ ବଞ୍ଚିପାରିବା। ତେଣୁ, ଆସନ୍ତୁ, ବିଜ୍ଞାନକୁ ଜାଣିବା, ବୁଝିବା ଏବଂ ଆମର ପ୍ରକୃତିକୁ ଭଲ ପାଇବା।
‘Have a healthy respect that nature sometimes bites back’
ଏଆଇ ସମ୍ବାଦ ଦେଇଛି।
Google Gemini ରୁ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି:
2025-07-08 20:27 ରେ, Harvard University ‘‘Have a healthy respect that nature sometimes bites back’’ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖା ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ। ଦୟାକରି କେବଳ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।