ସମୁଦ୍ରର ଗଭୀରତାରେ AI ସାଥୀ: ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଜଳପ पକ୍ଷୀର କାହାଣୀ
ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁ ଯେ ପୃଥିବୀର ପ୍ରାୟ ୭୦% ଜଳରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ, ଏବଂ ସେହି ବିଶାଳ ଜଳରାଶିର ଅନେକ ରହସ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚନ ହୋଇନାହିଁ। ଗଭୀର ସମୁଦ୍ରର ଅନେକ ଜୀବଜନ୍ତୁ, ଖଣିଜ ସମ୍ପଦ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ଆମ ପାଇଁ ଅଜ୍ଞାତ। ଏହି ଅନୁସନ୍ଧାନକୁ ସହଜ କରିବା ପାଇଁ, ମାସାଚୁସେଟ୍ସ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି (MIT) ଏକ ନୂତନ ଏବଂ ରୋମାଞ୍ଚକର କାମ କରିଛି। ସେମାନେ ‘ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଜଳପକ୍ଷୀ’ (Autonomous Underwater Gliders) ନାମକ ଏକ ପ୍ରକାରର ଜାହାଜ ତିଆରି କରିଛନ୍ତି, ଯାହା କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା (Artificial Intelligence – AI) ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହୁଏ।
ଜଳପକ୍ଷୀ କ’ଣ?
ଏହି ଜଳପକ୍ଷୀମାନେ କୌଣସି ସାଧାରଣ ଡଙ୍ଗା କିମ୍ବା ସବମେରୀନ୍ ଭଳି ନୁହନ୍ତି। ସେମାନେ ଏକ ପ୍ରକାରର “ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଉପକରଣ” (Oceanographic Instrument) କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ। ସେମାନଙ୍କର ଏକ ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି, ସେମାନେ କୌଣସି ପ୍ରପେଲର (propeller) କିମ୍ବା ଇଞ୍ଜିନ୍ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ନାହିଁ। ତେବେ କିପରି ସେମାନେ ସମୁଦ୍ରରେ ଭାସନ୍ତି?
ଏହାର ରହସ୍ୟ ହେଉଛି ସେମାନଙ୍କର “ବ୍ୟାଟରୀ” (battery) ରେ ଥିବା ତୈଳ। ଏହି ତୈଳକୁ ଭିତରକୁ ବାହାରକୁ ଠେଲିବା ଦ୍ୱାରା ଜଳପକ୍ଷୀର ଓଜନ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ। ଯେତେବେଳେ ତୈଳ ବାହାରକୁ ଠେଲି ଦିଆଯାଏ, ଜଳପକ୍ଷୀ ହାଲୁକା ହୋଇ ଉପରକୁ ଉଠେ। ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ତୈଳକୁ ଭିତରକୁ ଟାଣି ନିଆଯାଏ, ସେତେବେଳେ ଏହା ଭାରୀ ହୋଇ ତଳକୁ ବୁଡ଼ିଯାଏ। ଏହି ଭାସିବା ଏବଂ ବୁଡ଼ିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ସେମାନେ ସମୁଦ୍ରର ଗଭୀରତାରେ ଧୀରେ ଧୀରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ନ୍ତି। ଏହା ଏକ ପ୍ରକାରର ‘ଗ୍ଲାଇଡିଙ୍ଗ’ (gliding) କହିଲେ ଠିକ ହେବ, ଠିକ୍ ଯେପରି ଆକାଶରେ ବିମାନ ଗ୍ଲାଇଡ୍ କରେ।
AI ର ଭୂମିକା କ’ଣ?
ଏଠାରେ ହିଁ ଆସେ AI ର କମାଲ। ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଜଳପକ୍ଷୀମାନଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ବହୁତ କାମ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା। କିନ୍ତୁ AI ଆସିବା ପରେ ଏମାନେ ଅଧିକ “ସ୍ମାର୍ଟ” (smart) ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି।
- ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ନିଷ୍ପତ୍ତି: AI ଏହି ଜଳପକ୍ଷୀମାନଙ୍କୁ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ନିଜେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ଶକ୍ତି ଦେଇଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଯଦି ଜଳପକ୍ଷୀ ସମୁଦ୍ରର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଦୂଷଣର ମାତ୍ରା କିମ୍ବା କୌଣସି ଜୀବର ଉପସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରୁଛି, ଏବଂ ସେହି ତଥ୍ୟରୁ ଯଦି କିଛି ନୂଆ କିମ୍ବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜଣାପଡ଼େ, ତେବେ AI ସାହାଯ୍ୟରେ ଜଳପକ୍ଷୀ ନିଜେ ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଅଧିକ ସମୟ ରହିବା ପାଇଁ କିମ୍ବା ସେହି ତଥ୍ୟକୁ ଅଧିକ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରିବ।
- ରାସ୍ତା ଖୋଜିବା: ସମୁଦ୍ର ଅନେକ ସମୟରେ ଅସ୍ଥିର ଥାଏ, ଏବଂ ତଳେ ଅନେକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ମଧ୍ୟ ଥାଏ। AI ଏହି ଜଳପକ୍ଷୀମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥଳରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ରାସ୍ତା ଖୋଜିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଏହା ସେମାନଙ୍କୁ ଅନାବଶ୍ୟକ ସମୟ ଏବଂ ଶକ୍ତି ବଞ୍ଚାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
- ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ ଓ ବିଶ୍ଳେଷଣ: ଏହି ଜଳପକ୍ଷୀମାନେ ସମୁଦ୍ରର ତାପମାତ୍ରା, ଲୁଣିଆ ପାଣିର ପରିମାଣ, ଅମ୍ଳଜାନର ମାତ୍ରା, ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତି। AI ଏହି ତଥ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଏବଂ ଏହାର ଅର୍ଥ କ’ଣ ତାହା ବୁଝିବାରେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
ଏହା କାହିଁକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?
ଏହି AI-ସକ୍ଷମ ଜଳପକ୍ଷୀଗୁଡ଼ିକ ସମୁଦ୍ର ବିଜ୍ଞାନରେ ଏକ ବିରାଟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରେ।
- ସମୁଦ୍ର ଅନୁସନ୍ଧାନ: ଏହା ଦ୍ୱାରା ଆମେ ସମୁଦ୍ରର ଗଭୀରତାରେ ଥିବା ଜୀବଜଗତ, ଭୂତାତ୍ୱିକ ରଚନା ଏବଂ ପ୍ରବାହ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ଜାଣିପାରିବା।
- ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ: ସମୁଦ୍ର ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଏକ ବଡ଼ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରେ। ଏହି ଜଳପକ୍ଷୀଗୁଡ଼ିକ ସମୁଦ୍ରର ଉଷ୍ମତା, ଅମ୍ଳତା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିଷୟରେ ତଥ୍ୟ ଦେଇ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ପ୍ରଭାବକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ।
- ମତ୍ସ୍ୟ ସମ୍ପଦ: ମତ୍ସ୍ୟ ସମ୍ପଦର ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସଠିକ୍ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଏହା ବହୁତ ଉପଯୋଗୀ ହୋଇପାରେ।
- ସୁରକ୍ଷା: କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏମାନଙ୍କୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ।
ତୁମ ପାଇଁ ଏଥିରେ କ’ଣ ଅଛି?
ଏହି ପ୍ରକାରର ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆମର ଆଗ୍ରହକୁ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଏକ ଉତ୍ତମ ଉଦାହରଣ। ଯଦି ତୁମେମାନେ ସମୁଦ୍ର, ଜାହାଜ, ଏବଂ କମ୍ପ୍ୟୁଟର (AI) ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହୀ, ତେବେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ତୁମେମାନେ ମଧ୍ୟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିପାରିବ। ଜଣେ ବୈଜ୍ଞାନିକ, ଜଣେ ପ୍ରୋଗ୍ରାମର, କିମ୍ବା ଜଣେ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଭାବରେ ତୁମେମାନେ ଏଭଳି ଅନେକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଜିନିଷ ତିଆରି କରିପାରିବ, ଯାହା ଆମ ଦୁନିଆକୁ ଆହୁରି ଭଲ କରିବ।
MIT ର ଏହି ପ୍ରୟାସ ଆମକୁ ଦେଖାଉଛି ଯେ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ସହିତ AI କେବଳ ଗେମ ଖେଳିବା କିମ୍ବା ଫଟୋ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ସମୁଦ୍ରର ଗଭୀରତାର ରହସ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚନ କରିବା ପରି ବଡ଼ ବଡ଼ କାମ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ। ଆସନ୍ତୁ, ଏହି ରୋମାଞ୍ଚକର ବିଜ୍ଞାନ ଦୁନିଆରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା!
AI shapes autonomous underwater “gliders”
ଏଆଇ ସମ୍ବାଦ ଦେଇଛି।
Google Gemini ରୁ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି:
2025-07-09 20:35 ରେ, Massachusetts Institute of Technology ‘AI shapes autonomous underwater “gliders”’ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖା ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ। ଦୟାକରି କେବଳ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।