ଦିନରେ ଆମକୁ କାହିଁକି ନିଦ ଆସେ? – ଏକ ବିଜ୍ଞାନୀକ ଆଲୋଚନା
Harvard University 2025 ଅଗଷ୍ଟ 27 ରେ ଏକ ସୁନ୍ଦର ଲେଖା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି, ଯାହାର ଶୀର୍ଷକ “What makes us sleepy during the day?” (ଦିନରେ ଆମକୁ କାହିଁକି ନିଦ ଆସେ?)। ଏହି ଲେଖାଟି ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ, ବିଶେଷ କରି ପିଲା ଓ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ, ବହୁତ ମଜାଦାର ଓ ଶିକ୍ଷାଦାୟକ। ଆସନ୍ତୁ, ଆମେ ଏହି ଲେଖାଟିକୁ ସହଜ ଭାଷାରେ ବୁଝିବା ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆମର ଆଗ୍ରହ ବଢ଼ାଇବା।
ନିଦ କାହିଁକି ଆସେ?
ଆମେ ଯେତେବେଳେ ଶୋଇଯାଉ, ସେତେବେଳେ ଆମ ଶରୀରରେ ଅନେକ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାମ ହୁଏ। ମସ୍ତିଷ୍କ ରିଫ୍ରେଶ୍ ହୁଏ, ଶରୀର ଠିକ୍ ହୁଏ ଏବଂ ଆମେ ପରଦିନ ପାଇଁ ଶକ୍ତି ସଂଗ୍ରହ କରୁ। କିନ୍ତୁ, କେବେ ଭାବିଛ କି, କାହିଁକି ଆମକୁ ଦିନରେ ମଧ୍ୟ ନିଦ ଆସେ? ଖାସ୍ କରି ପାଠ ପଢ଼ୁଥିବା ବେଳେ କିମ୍ବା ଖେଳୁଥିବା ବେଳେ?
Harvard University ର ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହାର କାରଣ ଖୋଜିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି। ସେମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆମ ନିଦର ଉପରେ ଦୁଇଟି ମୁଖ୍ୟ ଜିନିଷ ପ୍ରଭାବ ପକାଏ:
-
ନିଦର ଋତୁଚକ୍ର (Circadian Rhythm): ଆମ ଶରୀର ଭିତରେ ଏକ ଘଣ୍ଟା ଅଛି, ଯାହା ଆମକୁ କହିଥାଏ କେତେବେଳେ ଶୋଇବାକୁ ହେବ ଏବଂ କେତେବେଳେ ଉଠିବାକୁ ହେବ। ଏହାକୁ “Circadian Rhythm” କୁହାଯାଏ। ଏହି ଘଣ୍ଟାଟି ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆଲୋକ ଓ ଅନ୍ଧାର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ଯେତେବେଳେ ଆଲୋକ କମିଯାଏ (ରାତି ହୁଏ), ସେତେବେଳେ ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କ “ମେଲୋଟୋନିନ୍” ନାମକ ଏକ ହରମୋନ ଛାଡ଼େ, ଯାହା ଆମକୁ ନିଦ ଆଣିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଦିନରେ, ସୂର୍ଯ୍ୟର ଆଲୋକ ପଡ଼ିଲେ ଏହି ହରମୋନ କମିଯାଏ ଏବଂ ଆମେ ସକ୍ରିୟ ରହିଥାଉ।
-
ନିଦର ଆବଶ୍ୟକତା (Sleep Homeostasis): ଆମେ ଯେତେବେଳେ ଜାଗ୍ରତ ରହିଥାଉ, ସେତେବେଳେ ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କରେ “ଏଡେନୋସିନ୍” ନାମକ ଏକ ରସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଜମା ହେବା ଆରମ୍ଭ କରେ। ଏହି ପଦାର୍ଥର ମାତ୍ରା ଯେତେ ବଢ଼େ, ଆମକୁ ସେତେ ଅଧିକ ନିଦ ଆସେ। ରାତିରେ ଶୋଇବା ସମୟରେ, ଏହି ଏଡେନୋସିନ୍ କମିଯାଏ ଏବଂ ଆମେ ଫ୍ରେଶ୍ ହୋଇ ଉଠୁ। କିନ୍ତୁ, ଯଦି ଆମେ ରାତିରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଶୋଇନୁ, ତେବେ ଦିନରେ ଏହି ଏଡେନୋସିନ୍ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ରହିଯାଏ ଏବଂ ଆମକୁ ନିଦ ଲାଗେ।
ଦିନରେ ନିଦର କାରଣ:
Harvard University ର ଲେଖା ଅନୁଯାୟୀ, ଦିନରେ ନିଦ ଆସିବାର କିଛି ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି:
- ରାତିରେ ଅଳ୍ପ ନିଦ: ଯଦି ପିଲାମାନେ ରାତିରେ ୮-୧୦ ଘଣ୍ଟା ନିଦ ନେଉନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ଦିନରେ ସେମାନଙ୍କୁ ନିଦ ଲାଗିବା ସ୍ୱାଭାବିକ।
- ଅନିୟମିତ ନିଦ ସମୟ: ସବୁଦିନ ଗୋଟିଏ ସମୟରେ ଶୋଇବା ଏବଂ ଗୋଟିଏ ସମୟରେ ଉଠିବା ଆମ ଶରୀରର Circadian Rhythm କୁ ଠିକ୍ ରଖେ। ଯଦି ଏଥିରେ ବ୍ୟତିକ୍ରମ ହୁଏ, ତେବେ ଦିନରେ ନିଦ ଲାଗିପାରେ।
- ସ୍କୁଲର ସମୟ: ପିଲାମାନଙ୍କର ସ୍କୁଲ ସକାଳେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ, ଯାହା ଆମ ଶରୀରର ପ୍ରାକୃତିକ ନିଦ ସମୟ ସହିତ ମିଶି ନଥାଏ। ବଡ଼ମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ ପିଲାମାନଙ୍କର ନିଦ ସମୟ ଟିକେ ଡେରିରେ ଆସେ, ତେଣୁ ସକାଳେ ଉଠିବା ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କଷ୍ଟକର ହୋଇପାରେ।
- ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମ୍: ମୋବାଇଲ, ଟିଭି, କମ୍ପ୍ୟୁଟରର ଅଧିକ ବ୍ୟବହାର ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ସକ୍ରିୟ ରଖେ ଏବଂ ନିଦ ଆଣିବାରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରେ। ରାତିରେ ଶୋଇବା ପୂର୍ବରୁ ଏହି ସବୁ ଜିନିଷ ବନ୍ଦ କରିଦେବା ଉଚିତ୍।
- ଖାଦ୍ୟ ଓ ପାନୀୟ: ଅଧିକ ଚିନି ଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା କିମ୍ବା ଶକ୍ତିଦାୟକ ପାନୀୟ ପିଇବା ମଧ୍ୟ ନିଦ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ।
ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ କ’ଣ କରିବା ଉଚିତ୍?
- ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନିଦ: ପ୍ରତିଦିନ ରାତିରେ ୮-୧୦ ଘଣ୍ଟା ଶୋଇବା ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ।
- ନିୟମିତ ସମୟ: ପ୍ରତିଦିନ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ସମୟରେ ଶୋଇବା ଏବଂ ଉଠିବା ଅଭ୍ୟାସ କରନ୍ତୁ।
- ସୁସ୍ଥ ଖାଦ୍ୟ: ଭଲ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତୁ ଏବଂ ବେଶୀ ଚିନି ଥିବା ଜିନିଷ ଖାଇବା କମ କରନ୍ତୁ।
- ବ୍ୟାୟାମ: ଦିନରେ ଖେଳନ୍ତୁ ଏବଂ ଶାରୀରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ କରନ୍ତୁ। ଏହା ଆପଣଙ୍କ ଶରୀରକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବ ଏବଂ ରାତିରେ ଭଲ ନିଦ ଆସିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ।
- ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମ୍ କମ: ଶୋଇବା ପୂର୍ବରୁ ମୋବାଇଲ, ଟିଭି ବନ୍ଦ କରିଦିଅନ୍ତୁ।
ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ବଢ଼ାଇବା:
ଏହି ଲେଖାଟି ଆମକୁ ଶିଖାଏ ଯେ ଆମ ଶରୀର କେତେ ଚମତ୍କାର କାମ କରେ। ନିଦ, ଖାଦ୍ୟ, ବ୍ୟାୟାମ – ଏ ସବୁ ବିଜ୍ଞାନର ଏକ ଅଂଶ। ଯଦି ଆମେ ଏହି ସବୁ ଜିନିଷ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ଜାଣିବା, ତେବେ ଆମେ ନିଜକୁ ଏବଂ ଆମ ଚାରିପାଖର ଜଗତକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିପାରିବା।
ପିଲାମାନେ, ବିଜ୍ଞାନ କେବଳ ବହିରେ ଥିବା କଥା ନୁହେଁ। ଏହା ଆମ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନର ଏକ ଅଙ୍ଗ। ଏହି ଲେଖାଟି ପଢ଼ିବା ପରେ, ଆପଣଙ୍କ ମନରେ ନିଶ୍ଚୟ ନିଦ ବିଷୟରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସିଥିବ। ଏହି ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକ ହିଁ ବିଜ୍ଞାନର ଶକ୍ତି। ଏହିଭଳି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରନ୍ତୁ, ଉତ୍ତର ଖୋଜନ୍ତୁ, ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନର ଏହି ରୋମାଞ୍ଚକର ଦୁନିଆରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ନ୍ତୁ!
What makes us sleepy during the day?
ଏଆଇ ସମ୍ବାଦ ଦେଇଛି।
Google Gemini ରୁ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି:
2025-08-27 18:11 ରେ, Harvard University ‘What makes us sleepy during the day?’ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖା ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ। ଦୟାକରି କେବଳ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।