କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ: ଆମର ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟକୁ କିପରି ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବ?
ଆଜିର ଦୁନିଆରେ, ଆମେ ସମସ୍ତେ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରୁଛୁ। ଫେସବୁକ୍, ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ, ୟୁଟ୍ୟୁବ୍, ଗୁଗୁଲ୍ – ଏସବୁ ଆମ ଜୀବନର ଏକ ଅଂଶ ପାଲଟିଛି। ଏହି ସବୁ ଜାଗାରେ ଆମର ନାଁ, ଠିକଣା, ଜନ୍ମ ତାରିଖ, ଫଟୋ – ଏମିତି ଅନେକ ନିଜସ୍ୱ ତଥ୍ୟ ରହିଥାଏ। ଏହି ତଥ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଆମର “ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟ” କୁହାଯାଏ।
କିନ୍ତୁ ଆପଣ କେବେ ଭାବିଛନ୍ତି କି, ଏହି ତଥ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସୁରକ୍ଷିତ ଅଛି ତ? କେହି ଏହାକୁ ଚୋରି କରିପାରିବେ ନାହିଁ ତ? ଏହି ଚିନ୍ତାରୁ ହିଁ ଜନ୍ମ ନେଇଛି ଏକ ନୂଆ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି, ଯାହାର ନାଁ ହେଉଛି କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ (Crescent Library)।
କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ କ’ଣ?
ଭାବନ୍ତୁ, ଆପଣଙ୍କ ଘରର ତାଲା। ତାଲା ଘରକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖେ। କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଠିକ୍ ସେହିଭଳି ଭାବରେ ଆମର ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ ତିଆରି କରାଯାଇଛି। ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ସିକ୍ରେଟ କୋଡ୍ ଭଳି କାମ କରେ, ଯାହା ଆମ ତଥ୍ୟକୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କଠାରୁ ଲୁଚାଇ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
କିପରି କାମ କରେ?
ଏହା ଟିକେ ଜଟିଳ ଲାଗିପାରେ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ମୂଳ କଥାଟି ବହୁତ ସହଜ। କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ “ଜିରୋ-ନଲେଜ୍ ପ୍ରୁଫ୍” (Zero-Knowledge Proof) ନାମକ ଏକ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରେ।
ଏହାର ଅର୍ଥ କ’ଣ? ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆପଣ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ କହିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ଯେ ଆପଣ ୧୮ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସ୍କ। କିନ୍ତୁ ଆପଣ ତାଙ୍କୁ ନିଜର ଜନ୍ମ ତାରିଖ କହିବାକୁ ଚାହୁଁନାହାନ୍ତି। ଜିରୋ-ନଲେଜ୍ ପ୍ରୁଫ୍ ରେ, ଆପଣ ଏମିତି ଏକ ପ୍ରମାଣ ଦେଇପାରନ୍ତି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସେ ଜାଣିଯିବେ ଆପଣ ୧୮ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ, କିନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରକୃତ ଜନ୍ମ ତାରିଖ କ’ଣ, ତାହା ଜାଣିବେ ନାହିଁ।
କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଠିକ୍ ଏହିଭଳି କାମ କରେ। ଏହା ଆମର ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟର କିଛି ଅଂଶକୁ ଏତେ ଗୋପନୀୟ ଭାବରେ ରଖେ ଯେ, କେବଳ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଲୋକ ହିଁ ତାହା ଜାଣିପାରିବେ।
ଏହା ଆମ ପାଇଁ କାହିଁକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?
- ସୁରକ୍ଷା: ଆଜିକାଲି ସାଇବର କ୍ରାଇମ୍ ବହୁତ ବଢ଼ିଯାଇଛି। ଆମର ତଥ୍ୟ ହ୍ୟାକ୍ ହୋଇଗଲେ ବଡ଼ ଅସୁବିଧା ହୋଇପାରେ। କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଆମ ତଥ୍ୟକୁ ଅଧିକ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବ।
- ଗୋପନୀୟତା: ଆମେ ସବୁବେଳେ ଚାହୁଁ ଆମ ନିଜସ୍ୱ ତଥ୍ୟ ଗୋପନୀୟ ରହୁ। ଏହା ଆମକୁ ନିଜ ତଥ୍ୟ ଉପରେ ଅଧିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଦେବ।
- ସହଜ ବ୍ୟବହାର: ଏହା ଆମକୁ ଅନେକ ଜାଗାରେ ନିଜର ପରିଚୟ ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ସହଜ କରିଦେବ, ବିନା ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ଦେଇ।
ପିଲା ଓ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ କ’ଣ ଅର୍ଥ ରଖେ?
ତୁମେମାନେ ଖୁବ୍ ଛୋଟରୁ ହିଁ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରୁଛ। ତୁମର ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟ ତୁମର ଗୋଟିଏ ଅଂଶ। କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଭଳି ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ତୁମର ଏହି ପରିଚୟକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବ। ତୁମେ ଯେତେବେଳେ ବଡ଼ ହେବ, ଏହି ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ତୁମକୁ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ, ଯେମିତିକି ସ୍କୁଲରେ ନାମ ଲେଖାଇବା, କଲେଜରେ ଆବେଦନ କରିବା, କିମ୍ବା କୌଣସି ଅଫିସିଆଲ୍ କାମ କରିବା।
ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ ହେବା ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା:
ଏହି କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଭଳି ନୂଆ ନୂଆ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିଗୁଡ଼ିକ ବିଜ୍ଞାନର ଅଦ୍ଭୁତ କାମର ଉଦାହରଣ। ତୁମେମାନେ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ସ୍କ୍ରିନ୍ ଉପରେ ଯାହା ଦେଖୁଛ, ତା’ ପଛରେ କେତେ ଗୁଡ଼ିଏ ନୂଆ କଥା, ନୂଆ ଆବିଷ୍କାର ଲୁଚି ରହିଛି।
- କମ୍ପ୍ୟୁଟର: ତୁମର ଡିଜିଟାଲ ପରିଚୟକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ କମ୍ପ୍ୟୁଟର କେମିତି ଉପଯୋଗୀ ହୋଇଛି ଦେଖୁଛ?
- ଗଣିତ: ଏହି ଜିରୋ-ନଲେଜ୍ ପ୍ରୁଫ୍ ଭଳି ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକ ଗଣିତର ଜ୍ଞାନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ତୁମେ ଯଦି ଗଣିତ ଭଲଭାବରେ ଶିଖିବ, ତୁମେ ଏମିତି ଅନେକ ନୂଆ କଥା ଜାଣିପାରିବ।
- କ୍ରିଏଟିଭିଟି (ସୃଜନଶୀଳତା): ବିଜ୍ଞାନ କେବଳ କିଛି ସୂତ୍ର ନୁହେଁ। ଏହା ନୂଆ ନୂଆ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଖୋଜିବା। କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଠିକ୍ ସେହିଭଳି ଏକ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ।
ତୁମେମାନେ ବିଜ୍ଞାନ ପଢ଼ିଲେ, ତୁମେମାନେ ବି ଏମିତି କିଛି ଅଦ୍ଭୁତ ଜିନିଷ ତିଆରି କରିପାରିବ, ଯାହା ଦୁନିଆକୁ ଆହୁରି ଭଲ କରିବ। ତୁମେମାନେ ହୋଇପାର, ଆଗାମୀ ଜଣେ ମହାନ ବୈଜ୍ଞାନିକ, ଯିଏ ଏମିତି କିଛି ନୂଆ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଆବିଷ୍କାର କରିବ, ଯାହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ଜୀବନକୁ ଆହୁରି ସୁଖମୟ ଓ ସୁରକ୍ଷିତ କରିବ।
ଏହି କ୍ରେସେଣ୍ଟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ହେଉଛି ତୁମ ଭବିଷ୍ୟତର ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର ଏକ ଝଲକ। ଏହା ତୁମକୁ ଆହୁରି କୌତୂହଳୀ କରିବ ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନର ଏହି ଅଦ୍ଭୁତ ଦୁନିଆରେ ପ୍ରବେଶ କରିବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେବ। ତେବେ, ଆସନ୍ତୁ, ଆମେ ସମସ୍ତେ ବିଜ୍ଞାନକୁ ଭଲପାଇବା ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତକୁ ଅଧିକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରିବା!
Crescent library brings privacy to digital identity systems
ଏଆଇ ସମ୍ବାଦ ଦେଇଛି।
Google Gemini ରୁ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି:
2025-08-26 16:00 ରେ, Microsoft ‘Crescent library brings privacy to digital identity systems’ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖା ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ। ଦୟାକରି କେବଳ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।