ବିଜ୍ଞାନର ରହସ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚନ: ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କ କିପରି ବୁଝେ ତରଳ ଓ କଠିନ ଜିନିଷ?
ମିଟ୍ (MIT) ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଆସିଛି ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଖବର, ଯାହା ଆମର ମସ୍ତିଷ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ନେଇ ଏକ ନୂଆ ଦିଗ ଉନ୍ମୋଚନ କରିଛି। ୨୦୨୫ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୩୧ ତାରିଖ ଦିନ ପ୍ରକାଶିତ ଏହି ଗବେଷଣା ପ୍ରବନ୍ଧରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କ କିପରି ଭାବରେ ତରଳ ପଦାର୍ଥ (ଯେପରିକି ମହୁ, ବର୍ଷା) ଏବଂ କଠିନ ବସ୍ତୁ (ଯେପରିକି ପଥର, ଖେଳନା) ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବୁଝିପାରେ। ଏହି ତଥ୍ୟ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ଆକର୍ଷଣୀୟ ହେବା ସହିତ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କ ଆଗ୍ରହକୁ ମଧ୍ୟ ବଢାଇବ।
ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କର ଅଦ୍ଭୁତ କ୍ଷମତା:
ଆମେ ପ୍ରତିଦିନ ଅନେକ ଜିନିଷ ସ୍ପର୍ଶ କରୁ। କେତେବେଳେ ଢେଲାଏ ପଥର ଉଠାଉ, ତ କେତେବେଳେ ଟୋପାଏ ପାଣି ଛିଟକାଉ। କିନ୍ତୁ ଆମେ କେବେ ଭାବିଛୁ କି, ଏହି ଦୁଇଟି ଅଲଗା ଅଲଗା ଜିନିଷକୁ ଆମେ କିପରି ଚିହ୍ନିପାରୁ? ଏହି ଗବେଷଣା ପ୍ରବନ୍ଧ କହୁଛି ଯେ, ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କ ଏକ ମାୟାଜାଲ ଭଳି କାମ କରେ। ଯେତେବେଳେ ଆମେ କୌଣସି ଜିନିଷକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରୁ, ଆମ ଚର୍ମରେ ଥିବା ଅତି କ୍ଷୁଦ୍ର ସେନ୍ସର (ସମ୍ବେଦକ) ସେହି ସୂଚନାକୁ ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚାଇଦିଅନ୍ତି।
କିପରି କାମ କରେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା?
ଏହି ଗବେଷଣାରେ ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ସ୍ପର୍ଶକୁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି:
-
“ସ୍ଲୋ ରିସପୋନ୍ସ” (Slow Response): ଯେତେବେଳେ ଆମେ କୌଣସି କଠିନ ବସ୍ତୁକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରୁ, ଆମ ଚର୍ମର କିଛି ସେନ୍ସର ଧୀରେ ଧୀରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରନ୍ତି। ଏହା ଆମକୁ ବସ୍ତୁର ଆକାର, ଦୃଢତା ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦିଏ। ଭାବନ୍ତୁ, ଆପଣ ଏକ ଢେଲାଏ ପଥର ଉଠାଇଲେ, ଆପଣ ମଝିରେ କୌଣସି ଝୁଙ୍କ ବା ଧକ୍କା ଅନୁଭବ କରିବେ ନାହିଁ, ସେହି ପଥରଟି ସ୍ଥିର ରହିବ।
-
“ଫାଷ୍ଟ ରିସପୋନ୍ସ” (Fast Response): କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଆମେ ତରଳ ପଦାର୍ଥକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରୁ, ଆମ ଚର୍ମର ଅନ୍ୟ ଏକ ସେଟ୍ ସେନ୍ସର ବହୁତ ଶୀଘ୍ର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରନ୍ତି। ଏହା ଆମକୁ ତରଳର ପ୍ରବାହ, ତାର ଚଳନ ଏବଂ ତାର “ଝୁଙ୍କ” (oozing) ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଏ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ମହୁ ବା ତେଲ ଢାଳିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି, ସେହି ତରଳଟି ଧୀରେ ଧୀରେ ଢଳିବାର ଏକ ଅନୁଭୂତି ଆପଣଙ୍କୁ ହେବ। ଏହି ଶୀଘ୍ର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ଏହି ତରଳ ପଦାର୍ଥକୁ ଚିହ୍ନିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ବିଜ୍ଞାନକୁ ସହଜ କରିବା:
ଏହି ଗବେଷଣା ଆମକୁ ମନେ ପକାଇ ଦିଏ ଯେ, ଆମ ଚାରିପାଖରେ ଥିବା ପ୍ରତିଟି ଜିନିଷର ପଛରେ କିଛି ନା କିଛି ବିଜ୍ଞାନ ଲୁଚି ରହିଛି। ପିଲାମାନେ ଯେତେବେଳେ ବର୍ଷାରେ ଭିଜିବେ, ଖେଳନା ଧରିବେ, କିମ୍ବା ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବେ, ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ଏହି ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିପାରିବେ।
-
ଖେଳ ଖେଳିବା: ପିଲାମାନେ ବାଲି, ପାଣି, ମାଟି, ଖେଳନା ଇତ୍ୟାଦି ନେଇ ଖେଳିପାରନ୍ତି। ସେମାନେ ମହୁ, ତେଲ, କ୍ଷୀର ପରି ତରଳ ପଦାର୍ଥ ଓ ପଥର, କାଠ, ଖେଳନା ପରି କଠିନ ବସ୍ତୁକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ଅନୁଭବ କରିପାରନ୍ତି।
-
ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବା: ପିଲାମାନେ ନିଜକୁ ପଚାରିପାରନ୍ତି, “ଏହି ଜିନିଷଟି କାହିଁକି ଢଳୁଛି?”, “ଏହି ପଥରଟି କାହିଁକି ଏତେ ଶକ୍ତ?” ଏହିପରି ପ୍ରଶ୍ନ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ସୃଷ୍ଟି କରିବ।
-
କିଛି କରି ଦେଖାଇବା: କିଛି ସାଧାରଣ ପରୀକ୍ଷା ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ଏହି ଧାରଣାକୁ ବୁଝାଯାଇପାରେ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଗୋଟିଏ ପାତ୍ରରେ ପାଣି ଓ ଅନ୍ୟ ଏକ ପାତ୍ରରେ ପଥର ରଖି ସେଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରାଇ ଦେଖାଇପାରନ୍ତି।
ଭବିଷ୍ୟତର ଦିଗ:
ଏହି ଗବେଷଣା ଆମର ମସ୍ତିଷ୍କ କିପରି କାମ କରେ ତାହା ବୁଝିବାରେ ଏକ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ। ଏହା ଭବିଷ୍ୟତରେ ରୋବଟ୍ ତିଆରି କରିବାରେ, କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା (Artificial Intelligence) ବିକାଶରେ, ଏବଂ ମଣିଷର ଶାରୀରିକ ଅସୁସ୍ଥତାକୁ ବୁଝିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ।
ଏହି ବିଜ୍ଞାନର ଆବିଷ୍କାର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନର ଦୁନିଆକୁ ଆହୁରି ପାଖକୁ ଆଣିବ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ନୂଆ ନୂଆ ଜିନିଷ ଶିଖିବାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବ। ତେଣୁ, ଆସନ୍ତୁ ଆମେ ସମସ୍ତେ ବିଜ୍ଞାନର ଏହି ରହସ୍ୟମୟ ଦୁନିଆକୁ ଖୋଜିବା ଏବଂ ନୂଆ ନୂଆ ଜିନିଷ ଶିଖିବା!
How the brain distinguishes oozing fluids from solid objects
ଏଆଇ ସମ୍ବାଦ ଦେଇଛି।
Google Gemini ରୁ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି:
2025-07-31 15:00 ରେ, Massachusetts Institute of Technology ‘How the brain distinguishes oozing fluids from solid objects’ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖା ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ। ଦୟାକରି କେବଳ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।