ଜାଣନ୍ତୁ, କିପରି ‘ଅଦରକାରୀ ବସ୍ତୁ’ ପାଲଟିଯାଏ ‘ମହାବିଶ୍ୱ’!
ପିଲାଏ, ତୁମେମାନେ କେବେ ଚିନ୍ତା କରିଛ କି, ଆମେ ଯେଉଁ ଜିନିଷକୁ ‘ଅଦରକାରୀ’ ବା ‘କଚଡ଼ା’ କହି ଫିଙ୍ଗି ଦେଉ, ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ବିଶାଳ ମହାବିଶ୍ୱ ଲୁଚି ରହିଥାଏ? ତୁମକୁ କ’ଣ ଏହା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗୁଛି? ହାର୍ଭାର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଏକ ନୂଆ ଆବିଷ୍କାର ଏହି କଥାକୁ ସତ ପ୍ରମାଣିତ କରିଛି। ୨୦୨୫ ମସିହା, ଜୁନ୍ ୨୭ ତାରିଖ, ସନ୍ଧ୍ୟା ୬ଟା ୫୫ ମିନିଟରେ, ‘ହାର୍ଭାର୍ଡ ଗେଜେଟ୍’ ପତ୍ରିକାରେ “When trash becomes a universe” ଶୀର୍ଷକ ଏକ ଲେଖା ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି, ଯାହା ଆମ ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥିବା କଚଡ଼ା ଭିତରେ ଥିବା ଗୁପ୍ତ ଜଗତକୁ ଉନ୍ମୋଚନ କରିଛି।
ଏ କ’ଣ ସମ୍ଭବ? କଚଡ଼ାରେ ମହାବିଶ୍ୱ?
ଶୁଣିବାକୁ ଟିକେ ଅଜବ ଲାଗିପାରେ, କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବରେ ଏହା ସତ। ଆମେ ଯେଉଁ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବୋତଲ, ପୁରୁଣା କାଗଜ, ଖାଇବା ଅଂଶ ଆଦିକୁ ଫିଙ୍ଗି ଦେଉ, ସେଗୁଡ଼ିକ ବାୟୋଡିଗ୍ରେଡେବଲ୍ (biodegradable) ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରକୃତିରେ ମିଶିଯିବା ଭଳି ନଥିଲେ, ବାୟୋଡିଗ୍ରେଡେବଲ୍ ହେଉ ବା ନହେଉ, ସେଗୁଡ଼ିକ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଅଣୁଜୀବ (microbes) ଙ୍କ ପାଇଁ ଘର ପାଲଟିଯାଏ। ଏହି ଅଣୁଜୀବ ଗୁଡ଼ିକ ଏତେ କ୍ଷୁଦ୍ର ଯେ ଆମେ ସେମାନଙ୍କୁ ସାଧାରଣ ଆଖିରେ ଦେଖିପାରୁ ନାହିଁ। ସେମାନଙ୍କୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏକ ବିଶେଷ ଯନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି, ଯାହାର ନାମ ‘ଅଣୁବୀକ୍ଷା ଯନ୍ତ୍ର’ (microscope)।
କଚଡ଼ା କିପରି ଏକ ନୂଆ ଜଗତ ଗଢ଼ିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ?
ଏହି ଗବେଷଣାରେ, ହାର୍ଭାର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଦେଖାଇଛନ୍ତି ଯେ, କଚଡ଼ା କେବଳ ଅଣୁଜୀବଙ୍କ ପାଇଁ ଘର ଯୋଗାଇବା ସହିତ ଏକ ନୂଆ ପ୍ରକାରର ଇକୋସିଷ୍ଟମ୍ (ecosystem) ଅର୍ଥାତ୍ ପରିବେଶ ତିଆରି କରିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। କଳ୍ପନା କରନ୍ତୁ, ଏକ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକର ଖଣ୍ଡ ଉପରେ ହଜାର ହଜାର ବ୍ୟକ୍ତି ଛୋଟ ଛୋଟ ଜୀବ ବାସ କରୁଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଖାଉଛନ୍ତି, ବଢ଼ୁଛନ୍ତି ଏବଂ ସେହି ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଉପରେ ହିଁ ଏକ ନୂଆ ସଂସାର ଗଢ଼ୁଛନ୍ତି। ଏହାକୁ ହିଁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ‘ମହାବିଶ୍ୱ’ କହିଛନ୍ତି।
ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ କ’ଣ କହିଛନ୍ତି?
ଏହି ଗବେଷଣାରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆମେ ଯେଉଁ ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକୁ ଅନାବଶ୍ୟକ ମନେ କରୁ, ସେଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରକୃତି ପାଇଁ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରନ୍ତି। ଏହି କ୍ଷୁଦ୍ର ଜୀବମାନେ କଚଡ଼ାକୁ ଭାଙ୍ଗିବାରେ ଏବଂ ପରିବେଶକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି। ଏହା ଏକ ପ୍ରକାରର ‘ପ୍ରକୃତିର ସଫେଇ କାର୍ଯ୍ୟ’ (nature’s cleaning crew)।
ଏହି ଆବିଷ୍କାର ଆମ ପାଇଁ କ’ଣ ମହତ୍ତ୍ୱ ରଖେ?
- ପରିବେଶ ସଚେତନତା: ଏହି ଗବେଷଣା ଆମକୁ ଶିଖାଏ ଯେ, ଆମେ କଚଡ଼ାକୁ କିପରି ଦେଖୁ, ତାହା ବଦଳାଇବା ଆବଶ୍ୟକ। କଚଡ଼ା ଫିଙ୍ଗିବା ପୂର୍ବରୁ ଥରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ ଯେ, ସେଥିରେ କେତେ ଜୀବ ବଞ୍ଚି ରହିପାରନ୍ତି।
- ବୈଜ୍ଞାନିକ ଜିଜ୍ଞାସା: ଏହି ପ୍ରକାରର ଆବିଷ୍କାର ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ବଢ଼ାଇପାରେ। ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ କିପରି ଅଦରକାରୀ ଜିନିଷରୁ ମଧ୍ୟ ନୂଆ କିଛି ଖୋଜି ବାହାର କରନ୍ତି, ତାହା ଜାଣିବା ଖୁବ୍ ରୋଚକ।
- ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା: ଆମେ ଯଦି କଚଡ଼ାକୁ ଠିକ୍ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଏବଂ ପରିବେଶକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉ, ତେବେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଆମେ ଅନେକ ଭଲ ଜିନିଷ ତିଆରି କରିପାରିବା।
ତୁମେମାନେ କ’ଣ କରିପାରିବ?
- କଚଡ଼ା ଅଲଗା କର: ଘରେ ଥିବା କଚଡ଼ାକୁ ଶୁଖିଲା ଓ ଓଦାଳିଆ ଭାବରେ ଅଲଗା କର।
- ପୁନଃବ୍ୟବହାର (Recycle): ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ, କାଗଜ, ଲୁହା ଆଦି ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକ ରିସାଇକେଲ୍ କର।
- କମ୍ ବ୍ୟବହାର କର: ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବ୍ୟାଗ୍ ବଦଳରେ କପଡ଼ା ବ୍ୟାଗ୍ ବ୍ୟବହାର କର।
- ପଞ୍ଚକର୍ମ (Composting): ଖାଇବା ଅଂଶଗୁଡ଼ିକୁ କମ୍ପୋଷ୍ଟ କରି ଉଦ୍ୟାନରେ ବ୍ୟବହାର କର।
ଏହି ନୂଆ ଆବିଷ୍କାର ଆମକୁ ଏକ ବଡ଼ ଶିକ୍ଷା ଦେଇଛି ଯେ, କୌଣସି ଜିନିଷକୁ ହେୟଜ୍ଞାନ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ବସ୍ତୁର ଏକ ଉପଯୋଗିତା ରହିଛି, କେବଳ ତାକୁ ଠିକ୍ ଭାବରେ ଦେଖିବା ଏବଂ ବୁଝିବା ଆବଶ୍ୟକ। ତେବେ, ପିଲାଏ, ତୁମେମାନେ ମଧ୍ୟ ବିଜ୍ଞାନର ଏହି ରୋମାଞ୍ଚକର ଦୁନିଆରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଅ!
ଏଆଇ ସମ୍ବାଦ ଦେଇଛି।
Google Gemini ରୁ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି:
2025-06-27 18:55 ରେ, Harvard University ‘When trash becomes a universe’ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖା ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ। ଦୟାକରି କେବଳ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।