ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ: ଜାଣିବା ପାଇଁ ପାଞ୍ଚୋଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା
ଷ୍ଟାନଫୋର୍ଡ ୟୁନିଭରସିଟି ଦ୍ୱାରା 2025 ଜୁଲାଇ 15 ରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଆମର ଖାଦ୍ୟପେୟରେ ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟର ବଢୁଥିବା ପ୍ରଭାବ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଛି। ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଆମକୁ ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ ବିଷୟରେ ପାଞ୍ଚୋଟି ଜରୁରୀ କଥାକୁ ନମ୍ର ଭାବରେ ବୁଝାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି, ଯାହା ଆମର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଜୀବନଶୈଳୀ ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ।
1. ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ କ’ଣ?
ପ୍ରଥମେ, ଆମେ ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ କ’ଣ ତାହା ବୁଝିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଏହି ଖାଦ୍ୟଗୁଡିକ ସାଧାରଣତଃ ଫ୍ୟାକ୍ଟ୍ରୀରେ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏଥିରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଉପାଦାନ, ଯେପରିକି ସ୍ୱାଦ ବୃଦ୍ଧିକାରୀ, ରଙ୍ଗ, ସଂରକ୍ଷକ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କୃତ୍ରିମ ପଦାର୍ଥ ମିଶାଯାଇଥାଏ। ଏହି ଖାଦ୍ୟଗୁଡିକର ମୂଳ ଉପାଦାନଗୁଡିକରୁ ଏହା ବହୁତ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ବିସ୍କୁଟ, ଚିପ୍ସ, ମିଠା ପାନୀୟ, ଫାଷ୍ଟ ଫୁଡ୍, ତତ୍କ୍ଷଣାତ୍ ଖାଦ୍ୟ (instant noodles) ଇତ୍ୟାଦି ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
2. ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ:
ଷ୍ଟାନଫୋର୍ଡ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ସେବନ କରିବା ଶରୀର ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ହୋଇପାରେ। ଏଥିରେ ଥିବା ଅଧିକ ଚିନି, ଲୁଣ, ଏବଂ ଅସନ୍ତୁଳିତ ଚର୍ବି (fat) ମୋଟାପଣ, ହୃଦରୋଗ, ଡାଏବେଟିସ୍, ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ରନିକ ରୋଗର ଆଶଙ୍କା ବଢାଇଥାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏଥିରେ ଥିବା କୃତ୍ରିମ ଉପାଦାନଗୁଡିକ ଆମ ଶରୀରର ଅନ୍ତଃସ୍ରାବୀ ପ୍ରଣାଳୀ (endocrine system) ଉପରେ ମଧ୍ୟ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ।
3. ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ ଚିହ୍ନିବାର ଉପାୟ:
ଆମେ କିପରି ଏହି ଖାଦ୍ୟଗୁଡିକୁ ଚିହ୍ନିବା? ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ୟାକେଟ ଉପରେ ଥିବା ଉପାଦାନ ତାଲିକା (ingredients list) ପଢିବା ଏକ ଭଲ ଉପାୟ। ଯଦି ତାଲିକାରେ ଅନେକ ଅଜଣା ରାସାୟନିକ ନାମ, ସିରପ୍, ହାଇଡ୍ରୋଜେନେଟେଡ ତେଲ, ଏବଂ କୃତ୍ରିମ ରଙ୍ଗ ବା ସ୍ୱାଦ ବୃଦ୍ଧିକାରୀର ଉଲ୍ଲେଖ ଥାଏ, ତେବେ ସେହି ଖାଦ୍ୟଟି ଅତି-ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଧିକ।
4. କମ୍ ଖାଇବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ:
ଏହି ଖାଦ୍ୟଗୁଡିକର କୁପ୍ରଭାବକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ, ରିପୋର୍ଟ ଏହି ଖାଦ୍ୟଗୁଡିକର ବ୍ୟବହାର କମାଇବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି। ତା’ ବଦଳରେ, ଘରୋଇ ଉପାଦାନରେ ତିଆରି ଖାଦ୍ୟ, ଫଳ, ପନିପରିବା, ଏବଂ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶସ୍ୟ (whole grains) ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବା ଉଚିତ। ତାଜା ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଖାଦ୍ୟ ଆମ ଶରୀରକୁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ଯୋଗାଇଥାଏ ଏବଂ ଆମକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିଥାଏ।
5. ସଚେତନତା ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନ:
ଶେଷରେ, ଷ୍ଟାନଫୋର୍ଡ ୟୁନିଭରସିଟି ରିପୋର୍ଟ ଏକ ସଚେତନତା ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଛି। ଆମେ ଏହି ଖାଦ୍ୟଗୁଡିକର ପ୍ରଭାବ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ଏବଂ ଆମ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ। ସୁସ୍ଥ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ ଆମ ଶରୀରକୁ ସକ୍ରିୟ ରଖିବା ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଅନେକ ରୋଗରୁ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଏକ ସୁସ୍ଥ ଜୀବନଶୈଳୀ ଆଡକୁ ପ୍ରେରିତ କରିବାକୁ ଆଶା କରାଯାଉଛି।
Five things to know about ultra-processed food
AI ଖବର ପ୍ରଦାନ କରିଛି।
ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ Google Gemini ରୁ ଉତ୍ପାଦିତ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଛି:
‘Five things to know about ultra-processed food’ Stanford University ଦ୍ୱାରା 2025-07-15 00:00 ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହିତ ଏକ ନରମ ସ୍ୱରରେ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖ ଲେଖନ୍ତୁ। ଦୟାକରି ଓଡ଼ିଆରେ କେବଳ ଲେଖ ସହିତ ଉତ୍ତର ଦିଅନ୍ତୁ।