ଏକ ସାଧାରଣ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗକାରୀ ଏକ ଜଟିଳ ସ୍ନାୟୁବିଜ୍ଞାନୀ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିଛି
ଷ୍ଟାଣ୍ଡଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ତରଫରୁ ୨୦୨୫ ଜୁଲାଇ ୧୫ ତାରିଖରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏହି ଖବରଟି ସ୍ନାୟୁବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ଆଶାଜନକ ବିକାଶ ବିଷୟରେ ଆମକୁ ଜଣାଉଛି । ଜଣାଶୁଣା ଏକ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗକାରୀ, ଯାହାକୁ ଆମେ ସାଧାରଣତଃ ଆମ ଖାଦ୍ୟରେ ବ୍ୟବହାର କରୁ, ତାହା ମସ୍ତିଷ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଏକ କଷ୍ଟକର ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଛି ।
କ’ଣ ଥିଲା ସମସ୍ୟା?
ମସ୍ତିଷ୍କରେ, ସ୍ନାୟୁ କୋଷଗୁଡ଼ିକ ପରସ୍ପର ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ସାଇନାପ୍ସ (synapses) ନାମକ ଏକ ପ୍ରକାର ସନ୍ଧିସ୍ଥଳ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି । ଏହି ସାଇନାପ୍ସ ଗୁଡ଼ିକ ସ୍ନାୟୁକୋଷ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ପ୍ରବାହରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ତେବେ, କେତେକ ସ୍ନାୟୁ ରୋଗ, ଯେପରିକି ଅଲଜାଇମର, ଏହି ସାଇନାପ୍ସ ଗୁଡ଼ିକର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବିଗାଡି ଦେଇଥାଏ । ଏହାର ଫଳସ୍ୱରୂପ, ସ୍ନାୟୁ କୋଷ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ସଠିକ ଭାବରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ, ଯାହା ଅନେକ ସ୍ମୃତି ଏବଂ ବୌଦ୍ଧିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରେ । ଗବେଷକମାନେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି “ସାଇନାପ୍ସ ସମସ୍ୟା” ର ସମାଧାନ ଖୋଜୁଥିଲେ ।
ସାଧାରଣ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗକାରୀର ଅଦ୍ଭୁତ କାର୍ଯ୍ୟ
ଏହି ଗବେଷଣାରେ, ଷ୍ଟାଣ୍ଡଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଗବେଷକମାନେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଭାବରେ ଆବିଷ୍କାର କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଏକ ସାଧାରଣ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗକାରୀ, ଯାହାକୁ ଆମେ ଲାକ୍ଟୋଫେରିନ୍ (Lactoferrin) ଭାବରେ ଜାଣୁ, ତାହା ଏହି ସାଇନାପ୍ସ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି । ଲାକ୍ଟୋଫେରିନ୍ ଏକ ପ୍ରକାର ପ୍ରୋଟିନ୍ ଯାହା ମା’ କ୍ଷୀରରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଶରୀରୀ ତରଳରେ ମଧ୍ୟ ମିଳିଥାଏ । ଏହା ଶରୀରର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବଢ଼ାଇବାରେ ଏବଂ ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମଣକୁ ରୋକିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
କେମିତି କାମ କଲା?
ଗବେଷକମାନେ ଲାକ୍ଟୋଫେରିନ୍ ଉପରେ କରିଥିବା ପରୀକ୍ଷାରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ, ଏହା ସାଇନାପ୍ସ ଗୁଡ଼ିକରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରକାର ପ୍ରୋଟିନ୍ ର ବିକାଶକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରେ । ଏହି ପ୍ରୋଟିନ୍ ସାଇନାପ୍ସ ଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥିରତା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ । ଫଳରେ, ସ୍ନାୟୁ କୋଷ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ପ୍ରବାହ ସୁଗମ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଆବିଷ୍କାର ସ୍ମୃତି ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ, ମାନସିକ ରୋଗ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ନାୟୁ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସାରେ ନୂତନ ଆଶା ସଞ୍ଚାର କରିଛି ।
ଭବିଷ୍ୟତର ସମ୍ଭାବନା
ଏହି ରିସର୍ଚ୍ଚଟି ସ୍ନାୟୁବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ବଡ଼ ଉନ୍ନତି ବୋଲି ଧରାଯାଉଛି । ଲାକ୍ଟୋଫେରିନ୍ ପରି ଏକ ସାଧାରଣ ଏବଂ ସହଜ ଉପଲବ୍ଧ ଉପାଦାନ ଏପରି ଏକ ଜଟିଳ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିବା ଖୁବ୍ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ । ଆଗାମୀ ଦିନରେ, ଏହି ଉପାଦାନକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଅଲଜାଇମର, ପାର୍କିନ୍ସନ୍ ଡ଼ିଜିଜ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମସ୍ତିଷ୍କ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗର ନୂତନ ଚିକିତ୍ସା ପ୍ରଣାଳୀ ବିକଶିତ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । ଏହି ଗବେଷଣା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଔଷଧ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ନୂତନ ଦିଗ ଉନ୍ମୋଚନ କରିବ ।
A common food additive solves a sticky neuroscience problem
AI ଖବର ପ୍ରଦାନ କରିଛି।
ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ Google Gemini ରୁ ଉତ୍ପାଦିତ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଛି:
‘A common food additive solves a sticky neuroscience problem’ Stanford University ଦ୍ୱାରା 2025-07-15 00:00 ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହିତ ଏକ ନରମ ସ୍ୱରରେ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖ ଲେଖନ୍ତୁ। ଦୟାକରି ଓଡ଼ିଆରେ କେବଳ ଲେଖ ସହିତ ଉତ୍ତର ଦିଅନ୍ତୁ।