ଷ୍ଟାନ୍ଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ‘ପାୱାର ସ୍ମାର୍ଟ’: ଆମେ ସବୁବେଳେ ଲାଇଟ୍ ଲଗାଇ ରଖିବାକୁ କିପରି ସକ୍ଷମ ହେଉଛୁ?
ଏକ ସୁନ୍ଦର ସକାଳ, ତୁମେ ଉଠିବା ମାତ୍ରେ ତୁମର ଘରର ଲାଇଟ୍ ଜଳି ଉଠେ, ତୁମର ମୋବାଇଲ୍ ଚାର୍ଜ ହେଉଥାଏ, ଏବଂ ତୁମର ଖେଳନା କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଖୋଲିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ। ଏସବୁ କେବଳ ବିଜୁଳି ଯୋଗୁଁ ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ। କିନ୍ତୁ କେବେ ଭାବିଛ କେଉଁଠୁ ଏହି ବିଜୁଳି ଆସେ ଏବଂ କିପରି ଏହା ନିରନ୍ତର ଆମ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚେ? ଷ୍ଟାନ୍ଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଏହି ବିଷୟରେ ଏକ ଚମତ୍କାର କାମ କରିଛି, ଯାହାକୁ ସେମାନେ ‘ପାୱାର ସ୍ମାର୍ଟ’ କହୁଛନ୍ତି। ଏହା ଏକ ଏପରି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯାହାକି ବିଜୁଳି ଯୋଗାଣକୁ ବହୁତ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିଥାଏ।
‘ପାୱାର ସ୍ମାର୍ଟ’ କଣ?
ଏହା ହେଉଛି ଏକ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯାହା ଷ୍ଟାନ୍ଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ସମସ୍ତ କୋଠରୀ, ଲ୍ୟାବ୍ ଏବଂ ଛାତ୍ରାବାସକୁ ନିରନ୍ତର ବିଜୁଳି ଯୋଗାଇବା ପାଇଁ ତିଆରି କରାଯାଇଛି। ଏହାକୁ ଏକ ବଡ଼ ‘ସ୍ମାର୍ଟ ଗ୍ରୀଡ୍’ ଭଳି ଭାବିବା ପାଇଁ ତୁମେ ସକ୍ଷମ ହେବ। ସ୍ମାର୍ଟ ଗ୍ରୀଡ୍ ମାନେ ଏକ ବୁଦ୍ଧିମାନ ବିଜୁଳି ବ୍ୟବସ୍ଥା।
ଏହା କିପରି କାର୍ଯ୍ୟ କରେ?
ଏହି ‘ପାୱାର ସ୍ମାର୍ଟ’ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନେକ ଉପାୟରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ:
-
ନିଜସ୍ୱ ବିଜୁଳି ଉତ୍ପାଦନ: ଷ୍ଟାନ୍ଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ନିଜେ ବିଜୁଳି ଉତ୍ପାଦନ କରିଥାଏ। ସେମାନେ ସୌର ଶକ୍ତି (ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଠାରୁ ମିଳୁଥିବା ଶକ୍ତି) ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପରିବେଶ-ଅନୁକୂଳ ଉତ୍ସ ବ୍ୟବହାର କରିଥାନ୍ତି। ଏହାକୁ ‘ବିକେନ୍ଦ୍ରୀକୃତ ବିଜୁଳି ଉତ୍ପାଦନ’ କୁହାଯାଏ। ଭାବନ୍ତୁ, ତୁମ ଘରେ ଛାତ ଉପରେ ଥିବା ସୋଲାର୍ ପ୍ୟାନେଲ୍ ଭଳି।
-
ବିଜୁଳି ସଞ୍ଚୟ (Energy Storage): ଯେତେବେଳେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଭାବରେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହୋଇଥାଏ, ଉତ୍ପାଦିତ ଅତିରିକ୍ତ ବିଜୁଳିକୁ ବଡ଼ ବ୍ୟାଟେରୀରେ ସଞ୍ଚୟ କରାଯାଏ। ଯେତେବେଳେ ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ହୋଇଯାଏ, କିମ୍ବା ବାଦଲ ଘୋଟିଯାଏ, ଏହି ସଞ୍ଚିତ ବିଜୁଳି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଏହା ଏକ ‘ସେଭିଙ୍ଗ୍ ବ୍ୟାଙ୍କ’ ଭଳି, ଯେଉଁଠାରେ ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ବିଜୁଳି ଜମା ରଖାଯାଏ।
-
ସ୍ମାର୍ଟ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ୍ (Smart Control): ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଏବଂ ସେନ୍ସର୍ ମାଧ୍ୟମରେ ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ବିଜୁଳିର ଚାହିଦା (Demand) ଏବଂ ଯୋଗାଣ (Supply) ଉପରେ ନଜର ରଖିଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ଅଧିକ ବିଜୁଳିର ଆବଶ୍ୟକତା ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ସଞ୍ଚିତ ବିଜୁଳି ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଉତ୍ସରୁ ଆଣନ୍ତି। ଯେତେବେଳେ ଆବଶ୍ୟକତା କମ୍ ଥାଏ, ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ଅଧିକ ବିଜୁଳି ଉତ୍ପାଦନ କରି ସଞ୍ଚୟ କରନ୍ତି। ଏହା ଏକ ‘ସ୍ମାର୍ଟ ଡ୍ରାଇଭର’ ଭଳି, ଯିଏ ଟ୍ରାଫିକ୍ ଦେଖି ଗାଡ଼ି ଚଳାଇଥାଏ।
-
ବିଭିନ୍ନ ଉତ୍ସର ସମନ୍ୱୟ: ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା କେବଳ ଗୋଟିଏ ଉତ୍ସ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ନାହିଁ। ସୌର ଶକ୍ତି, ସଞ୍ଚିତ ବିଜୁଳି, ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଜୁଳି ଉତ୍ପାଦନ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ମିଳୁଥିବା ବିଜୁଳି – ଏସବୁକୁ ଏକାଠି ମିଶାଇ ସବୁଠାରୁ ଭଲ ଉପାୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।
କାହିଁକି ଏହା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?
-
କେବେହେଲେ ଅନ୍ଧାର ନୁହେଁ: ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ଷ୍ଟାନ୍ଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ କେବେ ବି ବିଜୁଳି ସଙ୍କଟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବ ନାହିଁ। ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କର ପାଠପଢ଼ା, ଲ୍ୟାବ୍ କାମ, କିମ୍ବା ଖେଳ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇପାରନ୍ତି।
-
ପରିବେଶର ସୁରକ୍ଷା: ସୌର ଶକ୍ତି ଭଳି ନବୀକରଣ ଯୋଗ୍ୟ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାର କରିବା ଦ୍ୱାରା ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷଣ କମ୍ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ଆମ ପୃଥିବୀକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
-
ଅଧିକ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ: ଏହି ‘ସ୍ମାର୍ଟ’ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିଜୁଳିର ଅପଚୟ ରୋକିଥାଏ। କମ୍ପ୍ୟୁଟର ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସଠିକ୍ ପରିମାଣରେ ବିଜୁଳି ବ୍ୟବହାର ହୁଏ।
ତୁମେ କିପରି ସମ୍ପୃକ୍ତ ହୋଇପାରିବ?
ଯେହେତୁ ତୁମେ ଜଣେ ଛାତ୍ର କିମ୍ବା ଛାତ୍ରୀ, ତୁମେ ମଧ୍ୟ ଏହି ବିଷୟରେ ଅଧିକ ଜାଣିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ ହୋଇପାରିବ।
-
ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଗଣିତରେ ଆଗ୍ରହ: ଏହିଭଳି ଜଟିଳ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବୁଝିବା ପାଇଁ ବିଜ୍ଞାନ (Physics, Chemistry, Computer Science) ଏବଂ ଗଣିତର ଜ୍ଞାନ ଆବଶ୍ୟକ। ଏହି ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ପଢ଼ିବା ଦ୍ୱାରା ତୁମେ ମଧ୍ୟ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏହିଭଳି କାମ କରିପାରିବ।
-
କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ଶକ୍ତି: ତୁମେ ନିଜ ଘରେ ମଧ୍ୟ ଶକ୍ତି ସଞ୍ଚୟ କରିବାକୁ ଶିଖିପାରିବ। ଯେତେବେଳେ ଲାଇଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରୁନ, ତାହା ବନ୍ଦ କରିବା, ଅନାବଶ୍ୟକ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ବନ୍ଦ କରିବା – ଏସବୁ ଛୋଟ ଛୋଟ ପଦକ୍ଷେପ ଆମ ପୃଥିବୀ ପାଇଁ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।
-
ଭବିଷ୍ୟତର ଇଞ୍ଜିନିୟର: ତୁମେ କେବେ ଭାବିଛ, ତୁମେ ନିଜେ ଏଭଳି ‘ସ୍ମାର୍ଟ’ ବ୍ୟବସ୍ଥା ତିଆରି କରିବ? ଷ୍ଟାନ୍ଫୋର୍ଡର ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଦେଖାଇ ଦେଉଛି ଯେ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ମାଧ୍ୟମରେ ଆମେ ଆମ ଜୀବନକୁ କେତେ ସୁଗମ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷିତ କରିପାରିବା।
‘ପାୱାର ସ୍ମାର୍ଟ’ ହେଉଛି ଏକ ଉଦାହରଣ ଯେ କିପରି ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା, ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ନୂତନ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ସାହାଯ୍ୟରେ ଆମେ ଆମ ଶକ୍ତି ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ପରିବେଶ-ଅନୁକୂଳ ଢଙ୍ଗରେ ପୂରଣ କରିପାରିବା। ଏହା ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରେରଣା ଯେ ଆମେ ମଧ୍ୟ ଏହିଭଳି ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ଉଚିତ୍।
‘Power Smart’ safeguards campus power supply
ଏଆଇ ସମ୍ବାଦ ଦେଇଛି।
Google Gemini ରୁ ଉତ୍ତର ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରଶ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି:
2025-08-20 00:00 ରେ, Stanford University ‘‘Power Smart’ safeguards campus power supply’ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଦୟାକରି ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସୂଚନା ସହ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଲେଖା ଲେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ପିଲା ଏବଂ ଛାତ୍ରମାନେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନରେ ଆଗ୍ରହୀ କରିବ। ଦୟାକରି କେବଳ ଓଡ଼ିଆରେ ଲେଖା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।